De visie van de samenwerking

De bijzondere samenwerking van Beerse, Oud-Turnhout, Turnhout en Vosselaar in het regionaalstedelijk gebied Turnhout is al lang exemplarisch voor Vlaanderen: de samenwerking levert schaalvoordelen op, komt de eigen bewoners ten goede en versterkt de voortrekkersrol van het regionaalstedelijk gebied in de regionale aanpak van belangrijke beleidsdomeinen.

In 2021 zijn ook Lille en Kasterlee tot de samenwerking toegetreden waardoor het regionaalstedelijk gebied nog sterker ingebed wordt in de open ruimte die een belangrijke kwaliteit is van de hele regio.

1. Centrumstad en regionaalstedelijk gebied

De synergie van de vier aangrenzende gemeentes Beerse, Vosselaar, Turnhout en Oud-Turnhout, vergroot het regionale voorzieningenaanbod en de aantrekkingskracht van het regionaalstedelijk gebied binnen de ruimere regio. Traditioneel heeft de stad Turnhout de rol van centrumstad.

Een bundeling van krachten verhoogt de kennis en de expertise in alle domeinen die het gemeentebeleid aanbelangen. De betrokken gemeenten boeken vandaag al onbetwistbare efficiëntiewinsten dankzij de gemeenschappelijke visie die ze delen op de beleidsdomeinen wonen, mobiliteit, sociale economie, detailhandel, … Ze willen deze samenwerking verderzetten.

Mogelijk liggen er bijkomende schaalvoordelen in het verschiet door het gezamenlijk beheren van logistiek, wagenpark, patrimonium, ICT en andere ondersteunende diensten. De betrokken gemeenten willen ook onderzoeken of een toekomstige samenwerking rond cultuur, sport, recreatie, toerisme en evenementen kan ingezet worden om de uitstraling van het regionaalstedelijk gebied tot voorbij de landsgrenzen te verhogen en de banden met de eigen burgers te versterken.

Het is ten slotte een uitdaging om vraagstukken zoals armoede, integratie, veiligheid en klimaatsverandering samen aan te pakken. De zes partners zullen nagaan hoe ze die verbondenheid vorm kunnen geven en duurzaam verstevigen in de toekomst.

2. Het dagelijks leven van de bewoner

Samenwerking binnen de regio komt in de eerste plaats de bewoners in hun dagelijks leven ten goede. Enkele sprekende voorbeelden ter illustratie:

• De afstemming tussen de verschillende woonmilieus in de betrokken gemeenten vormt de basis voor een inclusieve bevolkingsmix.
• Deze representatieve bevolkingsmix vormt de basis voor een waardevol sociaal kapitaal waarmee vraagstukken omtrent sociale economie en tewerkstelling, wjik-werken, preventieve gezinsondersteuning, zorg voor ouderen, etc. aangepakt worden.
• Een samenhangend mobiliteitsbeleid verbindt de verschillende kernen op duurzame wijze. De kordate aanpak van de zuidelijke ring van Turnhout moet in eerste instantie de verkeersafwikkeling binnen het regionaalstedelijk gebied een ruggengraat geven. Veilige en conflictvrije fietsverbindingen tussen de verschillende kernen zijn de eerste schakel van duurzame mobiliteit. Een openbaar vervoerssysteem dat bedacht is in functie van het hele regionaalstedelijk gebied, is de tweede schakel.

De samenwerking stoelt op wederzijds vertrouwen en wederkerigheid. Iedere uitvoerende mandataris bekijkt álle vraagstukken in zijn gemeente binnen het perspectief van het hele stedelijk gebied én tegelijk verwoordt hij het perspectief van zijn gemeente in vraagstukken van het stedelijk gebied.

De partners erkennen en verdedigen de meerkernige identiteit van de hele regio. Dit is een belangrijke randvoorwaarde om een sterke band te behouden met alle inwoners, zodat de noodzakelijke beleidsmatige schaalvergroting die voortvloeit uit de samenwerking, maatwerk garandeert.

3. regionale schaal

Vandaag worden heel wat vraagstukken op regionale schaal benaderd: stadsgewesten, invloedssferen, vervoers-, zorg-, pendel-, verhuis- en telefoonregio’s, regionale woonmarkten… Een sterke samenwerking  speelt hier een voortrekkersrol in: deze verschillende regio’s in Vlaanderen zijn immers vanuit de centrumsteden en hun invloedssfeer ontstaan. De gemeenten willen deze voortrekkersrol spelen en spreken met één stem.

Zo is de regionale rol geen bijkomende belasting, geen nieuwe losstaande structuur, maar een symbiose en een afsprakenkader van de zes gemeenten samen en kunnen de mandatarissen ten volle aandacht blijven besteden aan hun taak binnen hun gemeente én hun regio.